Vėjas Škarnulis wint Odd Fellows Jeugdprijs ‘25
Essaywedstrijd voor scholieren van Almere College en Ichtus College in Dronten Zou technologische ontwikkeling niet gericht moeten zijn op mensen van dienst te zijn, in plaats van ingezet te worden om winst te maken? Met zijn essay over dit onderwerp en reflectie met de Odd Fellow-juryleden, won Ichthus-leerling Vėjas Škarnulis de Odd Fellows Jeugdprijs 2025. Komende zomer gaat hij op studiereis met winnaars uit andere landen. Tessel Schrijer, winnaar in 2023, maakte dit op 5 maart jl. bekend tijdens een feestelijke avond in het Odd Fellowhuis in Dronten.
Hebzucht zonder ethiek
Samen met eveneens sterke kandidaten Daan de Vries en Julia de Vries zorgde Vėjas voor veel inspiratie. Zijn essay had hij de prikkelende titel ‘Vrij in hokjes-dankzij technologie’ gegeven. Als ICT medewerker ontdekte Vėjas dat we ongemerkt naar de dystoptische toekomst kunnen gaan die in het boek ‘1984’ van George Orwell wordt geschetst: Mensen worden steeds meer gezien als nummertjes en data en technologie wordt vooral ingezet om te manipuleren en winst te maken. Vėjas maakt zich zorgen over deze ‘hebzucht zonder ethiek’ en roept ons op hier kritisch op te zijn.
Ouders, overheid en ethische vragen
Ook de andere twee deelnemers schreven essays over onderwerpen die hen raakten. Daan de Vries van het Ichthus College heeft als doel om arts te worden en schreef over ‘Een gezonde start, waarom elke baby recht heeft op genetische screening.’ Ouders, overheid én ethische vragen zijn hierbij met elkaar verbonden. Daan stelde zich de vraag of het niet een morele plicht is om onnodig lijden te voorkomen en na de geboorte kinderen indien nodig direct op de juiste manier te kunnen behandelen.
De helft van ons wordt tegengehouden
Julia de Vries van het Almere College had zich verdiept in gendergelijkheid, één van de sustainable development goals van de Verenigde Naties. Met meerdere voorbeelden onderbouwde ze in haar essay het punt ‘We kunnen niet allemaal succesvol zijn, als de helft van ons wordt tegengehouden.’ Deze uitspraak van de Pakistaanse nobelprijswinnaar Malala Yousafzai was tevens de nieuwsgierig makende titel van haar essay. Zou het ooit gaan lukken om gelijkheid en gelijkwaardigheid te bereiken? Meer politieke educatie voor vrouwen is in de ogen van Julia daarin een oplossingsrichting.
Dappere jonge mensen die écht iets te vertellen hebben
De deels Engelstalige interviews met de kandidaten over de essays ervaarden de juryleden Yvonne den Boer, Truus van Keulen en Mireille van der Steen als een groot cadeau. Mireille: “We voerden prachtige gesprekken met deze dappere jonge mensen die deze stap vooruit durfden te zetten. Alleen al de stap om dit essay te schrijven, zorgt er al voor dat zich een veld aan mogelijkheden opent.” Het juryberaad was niet gemakkelijk. Vėjas kwam als winnaar naar voren door o.a. zijn onafhankelijke manier van denken en zijn adequate en weldoordachte manier van formuleren. Ook toverde hij moeiteloos metaforen tevoorschijn om zijn punten te verduidelijken. Het feit dat hij naast ICT medewerker ook musicus is, bleek doordat hij vanuit meerdere kanten naar een onderwerp en vraagstuk kijkt.
‘Blijf vooral doen wat je nu al doet’
Voor wethouder Peter Duvekot van Gemeente Dronten, was het een feestje om bij de pitchpresentaties aanwezig te zijn. Als ambassadeur van deze Odd Fellows Jeugdprijs drukte hij de deelnemers op het hart dat het leven niet ‘begint als ze klaar zijn met hun school en opleiding,’ maar dat ze nu al impact kunnen maken. Daan en Julia kregen van hem de uitnodiging voor een ontmoeting op het gemeentehuis en een kijkje achter de schermen aldaar.
Vėjas gaan we de komende periode volgen bij zijn deelname aan de Odd Fellows European Youth Tour naar IJsland en New York, samen met de winnaars uit andere Europese landen. In deze speciaal door de Europese Odd Fellows organisatie georganiseerde reis bezoeken ze o.a. ambassades en het hoofdkwartier van de Verenigde Naties en doen ze kennis op over het klimaat en geothermische energie. Bovendien leren deelnemers veel over en van hun medereizigers en hun landen en culturen. Zo ontstaan er blijvende vriendschappen met elkaar.
‘Leer van elkaar en met elkaar’
Een levensveranderende ervaring, zo illustreerde Kirsten Broekema. Zij was in 2016 de eerste winnaar van deze jeugdprijs bij Odd Fellows Dronten en de reis inspireerde haar om een rol in te nemen in de samenleving en te switchen naar de studie ‘Internationale betrekkingen.’ Dat internationale kun je bij Kirsten zeker letterlijk nemen wat het bracht haar naar Brussel, Spanje, Zuid-Korea en Japan en naar evenzoveel inzichten in processen op het gebied van sociale en economische duurzaamheid. Haar mooie oproep aan ons allemaal is om van elkaar en met elkaar te leren.
Het essay van Vėjas Škarnulis is te lezen via www.oddfellowsdronten.nl
